Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 12-1-2015 μέχρι και 18-1-2015

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία. Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει μέχρι μια ώρα πριν και μια ώρα μετά την αναγραφόμενη ώρα.

Δευτέρα, 12 Ιανουαρίου

Τώρα που είναι η πιο κρύα εποχή του έτους, ο Βέγας, το αστέρι του καλοκαιριού ακόμα φαίνεται στον ουρανό. Αναζητήστε τον πάνω από τον βορειοδυτικό ορίζοντα λίγο μετά το σούρουπο. Όσο βορειότερα είστε τόσο ψηλότερα θα τον βρείτε. Καθώς ο Βέγας βυθίζεται χαμηλά, ο Βόρειος Σταυρός του Κύκνου στέκεται όρθιος στον ορίζοντα στα αριστερά του.

Ο κομήτης Lovejoy (C / 2014 Q2) δίνει μια ωραία παράσταση τον Ιανουάριο στον νυχτερινό ουρανό. Αυτός ο επισκέπτης από το μακρινό Νέφος του Oort φαίνεται να φτάνει γύρω στο 4ο μέγεθος, το οποίο τον κάνει να είναι ένας εύκολος στόχος με κιάλια και ίσως ένα αντικείμενο ορατό με γυμνό μάτι από τοποθεσίες με σκοτεινό ουρανό. Τώρα βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του αστερισμού του Ταύρου, ψηλά στα νοτιοανατολικά όταν βραδιάσει. Κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων, θα κινηθεί γρήγορα προς βορρά και θα αναρριχηθεί ψηλότερα στον ουρανό.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:51 μ.μ.

 Τρίτη, 13 Ιανουαρίου

Τελευταίο τέταρτο της σελήνης στις 11:48 π.μ. Θα την δείτε να βγαίνει πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα λίγο μετά τα μεσάνυχτα και να αναρριχάται ψηλά στο νότο στο λυκαυγές. Το μισοφωτισμένο φεγγάρι περνά τις πρωινές ώρες στον αστερισμό της Παρθένου, μόλις δύο μοίρες από τον Στάχυ, αστέρι 1ου μεγέθους.

Νωρίς το βράδυ, αυτή την εποχή του χρόνου, το Μεγάλο Τετράγωνου του Πήγασου ισορροπεί στη μια γωνία του, ψηλά στα δυτικά. Το εκτεταμένο συγκρότημα αστερισμών, η Ανδρομέδα με τον Πήγασο, καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του ουρανού, ξεκινώντας κοντά από το ζενίθ (πόδι της Ανδρομέδας) έως το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου (σώμα του Πήγασου) και καταλήγει χαμηλά στα δυτικά (τη μύτη του Πήγασου, τον Enif).

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 3:38 π.μ. της Τετάρτης.

Τετάρτη, 14 Ιανουαρίου

Ο Ερμής αποτραβιέται στα δεξιά της Αφροδίτης τώρα στο λυκόφως. Κοιτάξτε χαμηλά στα νοτιοδυτικά. Αυτό το βράδυ είναι ακόμα μόνο 1,3° μακριά. Ο Ερμής φτάνει σε μέγιστη αποχή αυτό το βράδυ, βρίσκεται 19° ανατολικά του ήλιου και κρέμεται 10° πάνω από το νοτιοδυτικό ορίζοντα, μισή ώρα μετά τη δύση του ηλίου. Παρά το γεγονός ότι ο πιο εσωτερικός πλανήτης λάμπει έντονα, με μέγεθος -0,7, ο ευκολότερος τρόπος για να τον βρείτε είναι να κοιτάξετε 1,3 ° στα δεξιά της λαμπρής Αφροδίτης. Ένα ζευγάρι κιάλια θα σας δείξει αυτό το ζευγάρι με τον καλύτερο τρόπο. Με ένα τηλεσκόπιο, ο Ερμής έχει 7″ διάμετρο και είναι φωτισμένος λίγο περισσότερο από το ήμισυ.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:29 μ.μ.

 Πέμπτη, 15 Ιανουαρίου

wednesday_chart

 Μία ώρα πριν την ανατολή του ήλιου, στις 15, 16 και 17 Ιανουαρίου, η ημισέληνος λάμπει κοντά στον Κρόνο και τον Αντάρη.

 Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:16 π.μ. της Παρασκευής.

 Παρασκευή, 16 Ιανουαρίου

Το πιο λαμπρό αστέρι του αστερισμού του Ηνίοχου είναι η Αίγα (Capella), το 6ο σε μέγεθος αστέρι του ουρανού, 45 έτη φωτός μακριά μας και με λαμπρότητα 80 φορές αυτή του ήλιου μας. Τα τρία αστέρια κάτω από την Αίγα που σχηματίζουν ένα τρίγωνο είναι ο ε, η και ζ του Ηνίοχου.

 Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:07 μετά τα μεσάνυχτα.

 Σάββατο, 17 Ιανουαρίου

Saturday_chart

Αυτό το βράδυ ο κομήτης Lovejoy είναι 8° δυτικά-νοτιοδυτικά των Πλειάδων, ψηλά στο ζενίθ, νωρίς το βράδυ. Μια πολύ καλή ευκαιρία για να φωτογραφήσετε τον ουράνιο επισκέπτη κοντά στο σμήνος με ένα φακό ευρέως πεδίου!

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:54 π.μ. της Κυριακής.


Κυριακή
, 18 Ιανουαρίου

Ο Δίας ξεχωρίζει ανάμεσα στα αστέρια με φόντο τον δυτικό Λέοντα από τη στιγμή που ανατέλλει λίγο μετά τις 7 μ.μ. και μέχρι το πρωί, όταν το λυκόφως βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Λάμποντας με μέγεθος -2,5, ο γίγαντας πλανήτης κατατάσσεται ως το φωτεινότερο σημείο φωτός μετά από την Αφροδίτη. Η καλύτερη ώρα για να δείτε τον Δία μέσα από ένα τηλεσκόπιο είναι όταν ανεβαίνει ψηλότερα στο νότο, θέση στην οποία φτάνει γύρω στις 2 π.μ. Ο θεαματικός δίσκος του πλανήτη εκτείνεται στα 45″ και δείχνει τουλάχιστον δύο παράλληλες σκοτεινές ζώνες στην ατμόσφαιρά του που ολοένα αλλάζει.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:45 π.μ. της Δευτέρας.

rolando_LoveJoy

Μαγνητική καταιγίδα στον κομήτη Lovejoy; Σε όλο τον κόσμο, οι παρατηρητές του λαμπρού κομήτη Lovejoy (C / 2014 Q2) αναφέρουν δραστηριότητα στην μπλε ουρά ιόντων του κομήτη. Ο Ιταλός φωτογράφος Rolando Ligustri χρησιμοποίησε ένα τηλεκατευθυνόμενο τηλεσκόπιο στην Ισπανία για να συλλάβει αυτή την «άμορφη μάζα πλάσματος» να αναδύεται κάτω από την ουρά, μακριά από τον πυρήνα του κομήτη.

 

  • Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως οTerence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
  • Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
  • Ο Ερμής φαίνεται μετά το ηλιοβασίλεμα, πολύ κοντά, κάτω και στα δεξιά της, κατά πολύ λαμπρότερής του, Αφροδίτης. Έχει μέγεθος -0,8. Την Παρασκευή, 16 Ιανουαρίου, ο Ερμής είναι 2,2° μακριά από την Αφροδίτη και θα συνεχίζει να απομακρύνεται απ’ αυτήν.
  • Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) εμφανίζεται μετά τη δύση του ηλίου πάνω από το νοτιοδυτικό ορίζοντα. Θα την εντοπίσετε ευκολότερα αν κοιτάξετε με ένα ζευγάρι κιάλια, 30 με 45 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Η Αφροδίτη αρχίζει μια μακριά αλλά και αργή πορεία στο βραδινό ουρανό που θα διαρκέσει μέχρι το καλοκαίρι.
  • Ο Άρης (μέγεθος +1,2, ανάμεσα στον Αιγόκερο και τον Υδροχόο) παραμένει χαμηλά στα νοτιοδυτικά το σούρουπο. Δύει περίπου στις 8 μ.μ.
  • Ο Δίας (με μέγεθος -2,5 στον δυτικό Λέοντα) ανατέλλει πριν τις 7:30 μ.μ. και λάμπει ψηλά στα νότια πριν το λυκαυγές. Πιο κάτω από τον πλανήτη είναι ο Βασιλίσκος.
  • Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,5, στην κεφαλή του Σκορπιού) βγαίνει στον πρωινό ουρανό στα νοτιοανατολικά. Πιο κάτω από τον πλανήτη είναι ο Αντάρης (10° μακριά).
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ακόμα στα νοτιοδυτικά στο σούρουπο.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί