Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα από 1/12/2014 έως και 7/12/2014
- Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία. Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει μέχρι μια ώρα πριν και μια ώρα μετά την αναγραφόμενη ώρα.
Δευτέρα, 1 Δεκεμβρίου
- Απόψε προσφέρει στους παρατηρητές μια μεγάλη ευκαιρία για να εντοπίσουν ένα από τους εκατοντάδες χιλιάδες αστεροειδείς που παραμονεύουν στην κύρια ζώνη ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Με 188 χιλιόμετρα πλάτος, η 6 Ήβη εμφανίζεται ανάμεσα στα αστέρια με φόντο τον αστερισμό του Ηριδανού, όπου φαίνεται να πλέει σε ένα μέρος του ποταμού που βρίσκεται περίπου στο ένα τρίτο του ύψους προς το ζενίθ στο νοτιοανατολικό ουρανό. Στο μέσο της νύχτας, ο αστεροειδής βρίσκεται μόλις 1 ° βόρεια-βορειοανατολικά του 4ου μεγέθους έψιλον (ε) του Ηριδανού, απόψε. Η Ήβη λάμπει με μέγεθος 8,2, οπότε θα χρειαστείτε κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο για να τη δείτε.
Ο 8ου μεγέθους αστεροειδής Ήβη βρέθηκε σε αντίθεση το Νοέμβριο μέσα στα αστέρια του βόρειου Ηριδανού. (Astronomy: Kellie Jaeger )
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 3:37 π.μ. της Τρίτης.
Τρίτη, 2 Δεκεμβρίου
- Η Σελήνη λάμπει στα νοτιοανατολικά λίγο μετά, αφότου πέσει το σκοτάδι. Κοιτάξτε κάτω από αυτήν και θα βρείτε το άλφα των Ιχθύων, το αστέρι με μέγεθος 3,8 που παραδοσιακά σηματοδοτεί εκεί όπου τα σχοινιά από τις ουρές των δύο ψαριών είναι δεμένα σε κόμπο. Το όνομά του, Alrescha, στην αραβική γλώσσα σημαίνει «σχοινί», με βάση την αρχαία ελληνική περιγραφή του αστερισμού:
«Στους διάφορους χάρτες του ουρανού ο αστερισμός αυτός αντιπροσωπεύεται από δύο ψάρια, των οποίων οι ουρές είναι δεμένες με ένα σχοινί. Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία τα δύο ψάρια παριστάνουν την Αφροδίτη, την θεά της αγάπης και τον φτερωτό γιό της τον Έρωτα. Κατά την διάρκεια της Γιγαντομαχίας μαζί με τους άλλους θεούς, εγκατέλειψαν και αυτοί τον Όλυμπο. Κυνηγημένοι από τον γίγαντα Τυφώνα έφθασαν πρώτα στην Αίγυπτο και στην συνέχεια στον Ευφράτη ποταμό. Για να γλιτώσουν από την καταδίωξη του Τυφώνα έπεσαν στον Ευφράτη και τον διέσχισαν μεταμορφωμένοι σε ψάρια. Κατά μια άλλη εκδοχή οι θεότητες των θαλασσών για να βοηθήσουν την Αφροδίτη και τον γιο της από τα φουσκωμένα νερά του ποταμού, τους έστειλαν δύο ψάρια. Τα ψάρια συνδέονταν μεταξύ τους με ένα σκοινί, από το οποίο κρατήθηκαν μητέρα και γιος για να διασχίσουν τον ποταμό. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης οι θεοί τοποθέτησαν τα δύο ψάρια στον ουρανό». (Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Διαχρονική Παιδεία )
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:29 μ.μ.
Τετάρτη, 3 Δεκεμβρίου
- Ο Άρης φαίνεται χαμηλά στα νοτιοδυτικά καθώς πέφτει το σκοτάδι αυτή την εβδομάδα. Βρίσκεται περίπου 8° νότια-νοτιοδυτικά του 3ου μεγέθους βήτα (β) του Αιγόκερου, απόψε. Ο κόκκινος πλανήτης θα διασχίσει τα σύνορα από τον Τοξότη στον Αιγόκερο αύριο. Παρά το γεγονός ότι με μέγεθος 1 ο Άρης λάμπει φωτεινότερος από οποιοδήποτε από τα αστέρια και στους δυο αστερισμούς, η 5″ διάμετρος του δίσκου του αποδεικνύεται απογοητευτικά μικρή όταν παρατηρήσουμε τον πλανήτη με ένα τηλεσκόπιο.
- Πιο αριστερά και πάνω της Σελήνης είναι οι Πλειάδες και πολύ μακρύτερα αριστερά της λάμπει η φωτεινή Αίγα.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:16 π.μ. της Πέμπτης.
Πέμπτη, 4 Δεκεμβρίου
- Η βροχή μετεώρων Διδυμίδες επίσημα αρχίζει αυτή την εβδομάδα. Παρά το γεγονός ότι η βροχή δεν κορυφώνεται μέχρι το βράδυ της 13ης/14ης Δεκεμβρίου, θα μπορούσατε να βλέπετε κάποια μετέωρα τις ώρες μετά τα μεσάνυχτα, αν και η σελήνη (σχεδόν πανσέληνος) θα σας εμποδίσει αρκετά. Για να ξεχωρίσετε ένα μετέωρο των Διδυμίδων από ένα τυχαίο σωματίδιο σκόνης που καίγεται στην ατμόσφαιρα της Γης, ακολουθήστε το ίχνος της διαδρομής του προς τα πίσω. Αν είναι ένα μετέωρο της βροχής θα φαίνεται να προέρχεται από τον αστερισμό των Διδύμων.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:07 π.μ. της Παρασκευής.
Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου
- Τα πιο λαμπρά αστέρια στην αρχή της νύχτας είναι ο Βέγας στα δυτικά-βορειοδυτικά και η Αίγα στα βορειοανατολικά. Και τα δύο αστέρια φαίνεται να είναι το ίδιο ψηλά στον ουρανό περίπου στις 7:οο. Το φαινόμενο μέγεθος και των δύο είναι 0,0. Ο πιο λαμπρός Σείριος δεν ανατέλλει πριν τις 9:00.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:54 π.μ. του Σαββάτου.
Σάββατο, 6 Δεκεμβρίου
- Πανσέληνος στις 2:27 μ.μ.
- Για εκείνους που αισθάνονται άνεση στην αναγνώριση της κατσαρόλας της Μεγάλης Άρκτου, αυτή είναι μια δύσκολη εποχή του έτους. Η κατσαρόλα μόλις που φαίνεται πάνω από τον βόρειο ορίζοντα, έτσι χάνεται εύκολα στα φώτα των πόλεων ή στα φυσικά εμπόδια (βουνά, δένδρα, κτλ.). Ένας αντάξιος αντικαταστάτης της Μεγάλης Άρκτου είναι ο αστερισμός της Κασσιόπης, το σχήμα ‘W’ , που σκαρφαλώνει τώρα ψηλά στα βορειοανατολικά. Οι δύο αστερισμοί βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές ως προς τον Πολικό, το αστέρι του βορά και μπορούν να θεωρηθούν σαν ένα ζευγάρι – όταν ο ένας είναι επάνω, ο άλλος είναι κάτω.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:45 π.μ. της Κυριακής.
Κυριακή, 7 Δεκεμβρίου
- Αν και οι άνθρωποι στο βόρειο ημισφαίριο δεν θα δουν τη μικρότερη ημέρα του έτους για άλλες δύο εβδομάδες (στο χειμερινό ηλιοστάσιο την 21η Δεκεμβρίου), εκείνοι στις 40° βορείου γεωγραφικού πλάτους, θα δουν τον Ήλιο να δύει νωρίτερα σήμερα από ότι σε οποιαδήποτε άλλη μέρα του τρέχοντος έτους. Το ηλιοβασίλεμα αύριο θα φτάσει περίπου ένα δευτερόλεπτο αργότερα από ότι σήμερα. Όσο βορειότερα ζείτε, τόσο πιο κοντά στο ηλιοστάσιο θα είναι και η ημερομηνία με το νωρίτερο ηλιοβασίλεμα.
- Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
- Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως οTerence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide: “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.“
Το WeBo 1 είναι ένα περίεργο πλανητικό νεφέλωμα ( άστρο στο τέλος της ζωής του) που ανακαλύφθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Αν και είναι ενδιαφέρον και αρκετά περίεργο για τους αστρονόμους, δεν υπάρχουν έγχρωμες εικόνες υψηλής ανάλυσης του νεφελώματος αυτού, μέχρις ότου ο Adam Block (http://skycenter.arizona.edu/gallery/Nebulae/WeBo1) βγάλει αυτή τη φωτογραφία. Είναι ένα μικρό, αμυδρό και πολύ όμορφο αντικείμενο, σχεδόν τέλειο οβάλ σχήμα μέσα σε μια θάλασσα από αστέρια και νεφελώματα. (Περισσότερες πληροφορίες για το νεφέλωμα: http://iopscience.iop.org/1538-3881/125/1/260/fulltext/ )
- Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
-
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.
- Ο Ερμής χάνεται στο φως του ήλιου.
- Η Αφροδίτη βρίσκεται κρυμμένη στο φως της δύσης του ήλιου.
- Ο Άρης (μέγεθος +1,0) παραμένει χαμηλά στα νοτιοδυτικά το σούρουπο.
- Ο Δίας (με μέγεθος -2,2 στον δυτικό Λέοντα) ανατέλλει πριν τις 11 μ.μ. και λάμπει ψηλά στα νότια πριν το λυκαυγές. Πιο κάτω και στα αριστερά του είναι ο Βασιλίσκος.
- Ο Κρόνος έχει χαθεί στο φως της ανατολής του ήλιου.
- Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Μετακινούνται προς τα δυτικά όσο περνάει η νύχτα. Για τις ακριβείς θέσεις των δυο αυτών μακρινών πλανητών συμβουλευτείτε τους χάρτες: http://d366w3m5tf0813.cloudfront.net/wp-content/uploads/WEB_Uranus_Neptune_2014.pdf
Ακολουθήστε Μας
