Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, απο 9-2-2015 μέχρι 15-2-2015
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία. Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει μέχρι μια ώρα πριν και μια ώρα μετά την αναγραφόμενη ώρα.
Δευτέρα, 9 Φεβρουαρίου
Ο κομήτης Lovejoy (C / 2014 Q2) θα συνεχίσει να είναι σε καλή θέση στον νυχτερινό ουρανό του Φεβρουαρίου. Αν και αυτός ο κομήτης έφτασε στο αποκορύφωμα της λαμπρότητάς του τον Ιανουάριο, εξακολουθεί να λάμπει μεταξύ 5ου και 6ου μεγέθους. Τώρα βρίσκεται στη βορειοανατολική Ανδρομέδα, μια περιοχή που εμφανίζεται ψηλά αμέσως μετά την δύση του ηλίου, αλλά παραμένει σε θέαση και μετά τα μεσάνυχτα. Αυτό το βράδυ, μπορείτε να εντοπίσετε τον κομήτη 3° βορειοανατολικά του 5ου μεγέθους αστέρι χ της Ανδρομέδας.
Δείτε παρακάτω τον χάρτη με τις θέσεις του κομήτη για τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο από το Sky & Telescope.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:52 μετά τα μεσάνυχτα.
Τρίτη, 10 Φεβρουαρίου
Το Χειμερινό Τρίγωνο ή μάλλον μια πλευρά του, είναι επίσης μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου σχηματισμού: το Χειμερινό εξάγωνο. Αυτό γεμίζει τον ουρανό προς τα ανατολικά και νότια αυτά τα βράδια. Ξεκινήστε με τον λαμπρό Σείριο στο κάτω μέρος του. Πηγαίνοντας προς τα δεξιά, θα βρείτε τον Προκύνα, τον Πολυδεύκη και τον Κάστορα, την Αίγα πολύ ψηλά, τον Αλντεμπαράν πάνω και στα δεξιά της Αίγας, τον Ρίγκελ στο πόδι του Ωρίωνα και πίσω στο Σείριο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 8:44 μ.μ.
Τετάρτη, 11 Φεβρουαρίου
Τελευταίο τέταρτο της σελήνης στις 5:51 π.μ. της Πέμπτης. Το φεγγάρι ανατέλλει περίπου στις 1 π.μ. και βρίσκεται στον αστερισμό του Ζυγού. Τις επόμενες νύχτες, η θέση της σελήνης αλλάζει, περνώντας κοντά από τον Κρόνο και φτάνοντας στον Τοξότη, όπως φαίνεται παρακάτω:
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:30 π.μ. της Πέμπτης.
Πέμπτη, 12 Φεβρουαρίου
Αίγα, το αστέρι στο ζενίθ. Εάν είστε στα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, η φωτεινή Αίγα περνά ευθεία σχεδόν πάνω από το ζενίθ, περίπου στις 7 ή 8 μ.μ. (ανάλογα με το πόσο μακριά δυτικά ή ανατολικά είστε στη ζώνη ώρας σας). Είναι ακριβώς στο ζενίθ σας αν είστε σε γεωγραφικό πλάτος 46 ° βόρεια. Και κάθε φορά που περνά η Αίγα από το ζενίθ, ο Ρίγκελ στο πόδι του Ωρίωνα είναι πάντα στο νότο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 10:22 μ.μ.
Παρασκευή, 13 Φεβρουαρίου
Αυτή είναι μια καλή εβδομάδα για να δείτε τον Σείριο στον ουρανό το βράδυ. Το φωτεινότερο αστέρι του νυχτερινού ουρανού (με μέγεθος -1.5) φαίνεται νότια και στην ψηλότερή του θέση γύρω στις 9 μ.μ. Στη συνέχεια βρίσκεται περίπου στο ένα τρίτο της απόστασης από τον ορίζοντα προς το ζενίθ από τα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη. (Όσο πιο νότια ζείτε, τόσο ψηλότερα θα εμφανίζεται). Αν κοιτάξετε με κιάλια, αναζητήστε το όμορφο αστρικό σμήνος Μ41 στο ίδιο οπτικό πεδίο, μόλις 4 ° κάτω από το αστέρι.
Κατά μέσο όρο, η Σελήνη κινείται περίπου 12 ° ανατολικά κάθε 24 ώρες. Χθες το πρωί, φάνηκε 7 ° πάνω και δεξιά του Κρόνου. Σήμερα το πρωί, μπορείτε να την βρείτε 6 ° κάτω και στα αριστερά του πλανήτη.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 4:08 π.μ. του Σαββάτου.
Σάββατο, 14 Φεβρουαρίου
Ο πλανήτης που πήρε το όνομά του από τη θεά της ομορφιάς και του έρωτα λάμπει στον ουρανό το βράδυ την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου. Η Αφροδίτη έχει μέγεθος -3,9 και φαίνεται εύκολα στα δυτικά-νοτιοδυτικά μισή ώρα μετά τη δύση του ηλίου και γίνεται ακόμα πιο λαμπρή όσο νυχτώνει. Ο πλανήτης δύει λίγο μετά τις 19:30. Με ένα τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη δείχνει ένα δίσκο που εκτείνεται στα 12 ” και εμφανίζεται περίπου 90% φωτισμένος.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12 τα μεσάνυχτα, την ώρα που μεσουρανεί. Μια ιδανική θέση για παρατήρηση ή φωτογράφηση!
Κυριακή, 15 Φεβρουαρίου
Ο Άρης εμφανίζεται περίπου 15 ° ψηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα αυτή την εβδομάδα. Λάμποντας με μέγεθος 1,2, ο κατακόκκινος πλανήτης ξεχωρίζει ανάμεσα στα αστέρια των Ιχθύων, μόλις 3 ° πάνω από την λαμπρή Αφροδίτη. Δυστυχώς, ο Άρης φαίνεται απογοητευτικός μέσα από ένα τηλεσκόπιο, με ένα δίσκο μόνο 4 ” σε φαινόμενη διάμετρο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 7:51 μ.μ.
Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide: “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”
Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
Η Ιώ κάλυψε μερικώς την σκιά της καθώς περάσανε μαζί μπροστά από το δίσκο του Δία στις 5 Φεβρουαρίου, μόλις 27 ώρες πριν την αντίθεση του πλανήτη. Η φωτογραφία είναι του Christopher Go από τις Φιλιππίνες.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής χάθηκε στο φως της ανατολής του ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) και ο Άρης (λιγότερο από 1% φωτεινός από αυτήν) εμφανίζονται μετά τη δύση του ηλίου πάνω από το δυτικό-νοτιοδυτικό ορίζοντα. Είναι κοντά στα σύνορα μεταξύ Ιχθύων και Υδροχόου. Η Αφροδίτη αρχίζει μια μακριά αλλά και αργή πορεία στο βραδινό ουρανό, σαν «Αποσπερίτης», που θα διαρκέσει μέχρι το καλοκαίρι. Η απόσταση των δυο πλανητών μικραίνει από τις 7 μοίρες στις 4 μοίρες αυτή την εβδομάδα. Στις 21 Φεβρουαρίου θα βρεθούν σε σύνοδο, μόλις 0,4° μακριά.
Ο Δίας (με μέγεθος -2,6 στα σύνορα του Λέοντα με τον Καρκίνο) ήταν σε αντίθεση στις 6 Φεβρουαρίου. Μετά τις 8:00 μ.μ. αρχίζει να λάμπει ψηλά στο νότο. Πιο κάτω από τον πλανήτη είναι ο Βασιλίσκος.
Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,5, στην κεφαλή του Σκορπιού) βγαίνει στον πρωινό ουρανό στα νοτιοανατολικά πριν τις 3 π.μ. Πιο κάτω από τον πλανήτη είναι ο Αντάρης (9° μακριά). Περίπου 1 μοίρα πιο κάτω είναι ο βήτα του Σκορπιού, με μέγεθος 2,5, ένα όμορφο διπλό αστέρι!
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) είναι ακόμα στα νοτιοδυτικά στο σούρουπο.
Ο Ποσειδώνας βρίσκεται βυθισμένος στο φως του ηλιοβασιλέματος.
