Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα από 15/12/2014 έως και 21/12/2014

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο την περίφημη ερυθρά  κηλίδα του Δία. Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει μέχρι μια ώρα πριν και μια ώρα μετά την αναγραφόμενη ώρα.

Δευτέρα, 15 Δεκεμβρίου

 

Ο νέος κομήτης Lovejoy, C / 2014 Q2, όπως απεικονίζεται στις 27 Νοεμβρίου, από τον Gerald Rhemann στην Αυστρία που χρησιμοποίησε ένα τηλεχειριζόμενο 12-ιντσών f / 3.6 astrograph στη Ναμίμπια.

 

  • Ο νέος κομήτης Lovejoy θα φτάσει 5ο μέγεθος στα τέλη Δεκεμβρίου και τον Ιανουάριο,  όταν και θα φαίνεται ψηλά στο νυχτερινό ουρανό με κιάλια ή τηλεσκόπιο. Θα μπορούσε ακόμη να γίνει ορατός και με γυμνό μάτι. Ο κομήτης Lovejoy έχει ξεφύγει από το βαθύ διάστημα και είναι θεατός από τον ουρανό του νοτίου ημισφαιρίου. Μπορεί να έχει 5ο μέγεθος από τα τέλη Δεκεμβρίου και τον Ιανουάριο, καθώς ανεβαίνει σε καλή θέση προβολής για το βόρειο ημισφαίριο, ψηλά στις σκοτεινές νύχτες του χειμώνα. Αυτή είναι η πέμπτη ανακάλυψη κομήτη από τον Αυστραλό  ερασιτέχνη Terry Lovejoy.  Τον ανακάλυψε με 15ο μέγεθος, στον αστερισμό της Πρύμνης τον περασμένο Αύγουστο, στις φωτογραφίες που έβγαλε με το ευρέως πεδίου 8ίντσο του τηλεσκόπιο. Δεν έχει κινηθεί πολύ από τότε – είναι ακόμα στη Πρύμνη αλλά είναι εκατοντάδες φορές πιο φωτεινός τώρα, με φαινόμενο μέγεθος 6,8. Στις 9 Δεκεμβρίου ο κομήτης παρατηρήθηκε εύκολα χρησιμοποιώντας ένα ζευγάρι κιάλια 6×35. Χρησιμοποιώντας ένα 4-ιντσών διοπτρικό τηλεσκόπιο με 25 X, ήταν 8 λεπτά του τόξου με ισχυρή κεντρική συμπύκνωση και χωρίς ορατή ουρά.  Αυξάνει σε ταχύτητα κατά μήκος του ουρανού για το ταξίδι του προς στο  βορρά.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:09 π.μ. της Τρίτης.

Τρίτη, 16 Δεκεμβρίου

  • Αν κοιτάξετε χαμηλά κάτω από τον Ωρίωνα θα βρείτε τον υπέρλαμπρο Σείριο να  αναδύεται. Αν προλάβετε και δείτε τον Σείριο κοντά στον ορίζοντα, θα βρείτε ότι τρεμοσβήνει πολύ γρήγορα με γρήγορες αναλαμπές από ζωηρά χρώματα. Αν έχετε μαζί σας κιάλια ή  ένα τηλεσκόπιο θα πάρετε μια αξέχαστη εικόνα από την ανατολή αυτού του πιο λαμπρού άστρου.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:00 π.μ. της Τετάρτης.

Τετάρτη, 17 Δεκεμβρίου

  • Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι, με τηλεσκόπιο,  έχουν μια ωραία ευκαιρία αυτή την εβδομάδα να δουν τη σύνοδο του κομήτη PanStarrs (C / 2012 Κ1) με τον σπειροειδή γαλαξία NGC 55 στον Γλύπτη. Ο κομήτης βρίσκεται ανατολικά 1 ° του NGC 55 απόψε και κινείται σε θέση 1° βορειοανατολικά του γαλαξία αύριο το βράδυ. Το ζευγάρι κρέμεται χαμηλά στο νότιο ουρανό καθώς τελειώνει το βραδινό λυκόφως. Ο PanStarrs λάμπει με 9ο ή 10ο μέγεθος. Ο γαλαξίας λάμπει κατά ένα μέγεθος περισσότερο.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:47 π.μ. της Πέμπτης.

Πέμπτη, 18 Δεκεμβρίου

Δεν μπορείτε εύκολα να βρείτε τον πλανήτη Κρόνο στον πρωινό ουρανό; Λίγο πριν ξημερώσει η Παρασκευή, η ημισέληνος βρίσκεται πάνω από τον Κρόνο. Το πρωί του Σαββάτου, βρίσκεται κάτω από τον πλανήτη.

 

  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:38 π.μ. της Παρασκευής.

Παρασκευή, 19 Δεκεμβρίου

  • Καθώς τελειώνει το λυκόφως και βγαίνουν τα αστέρια, θα βρείτε τον φωτεινό Βέγα να λάμπει στο ίδιο ύψος, στα βορειοδυτικά, με την εξίσου φωτεινή Αίγα, στα βορειοανατολικά. Αυτή η κατάσταση «ισορροπίας» των δύο λαμπρών άστρων Βέγα και Αίγας συμβαίνει πάντα κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος γύρω στην περίοδο των Χριστουγέννων.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 10:29 μ.μ.  

Σάββατο, 20 Δεκεμβρίου

  • Η Καλλιστώ θα ρίξει τη σκιά της πάνω στην Ιώ, από τις 5:13 π.μ. μέχρι τις 5:32 π.μ., ξημερώματα Κυριακής. Στα μέσα της έκλειψης, η Ιώ θα χάσει περίπου 1,1 του μεγέθους της, κάτι που θα φαίνεται χαρακτηριστικά. Συγκρίνετε προσεκτικά τις λαμπρότητες των άλλων φεγγαριών του Δία. Η Ιώ βρίσκεται στα ανατολικά του Δία αρκετά κοντά στο Γανυμήδη, ο οποίος είναι κανονικά μόνο 0,4 του μεγέθους φωτεινότερος. Η πιο αμυδρή  Καλλιστώ θα είναι λίγο μακρύτερα ανατολικά.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 4:16 π.μ. της Κυριακής.

Κυριακή, 21 Δεκεμβρίου

  • Χειμερινό ηλιοστάσιο σήμερα στις 1:04 π.μ. της Δευτέρας. Εκείνη τη στιγμή, ο Ήλιος φτάνει στο πιο μακρινό του νότιο σημείο στον ουρανό. Το ηλιοστάσιο σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη του χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο. Απόψε, οι ώρες του σκότους είναι περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη νύχτα. Από τα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, ωστόσο, το συντομότερο ηλιοβασίλεμα συνέβη περίπου πριν από δύο εβδομάδες και η νωρίτερη ανατολή θα συμβεί στις αρχές Ιανουαρίου.
  • Νέα σελήνη στις 3:37 π.μ. της Δευτέρας.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:07 μετά τα μεσάνυχτα.

 

Ο γίγαντας πλανήτης Δίας κάνει επιβλητική την εμφάνισή του αργά το βράδυ στον ανατολικό, νότιο ουρανό. Ο Γιώργος Ταρσούδης  πήρε μια πολύ όμορφη λήψη του πλανήτη στις 14 Δεκεμβρίου. Ο εξοπλισμός του: τηλεσκόπιο Skywatcher BK DOB14″ Collapsible 355mm, κάμερα Unibrain 785, φίλτρα RGB, barlow 3X.

 

  • Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως οTerence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
  • Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.
  • Ο Ερμής χάνεται στο φως του ήλιου.
  • Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) αρχίζει να εμφανίζεται 20 με 30 λεπτά περίπου μετά τη δύση του ηλίου μόλις πάνω από το νοτιοδυτικό ορίζοντα. Θα την εντοπίσετε ευκολότερα αν κοιτάξετε με ένα ζευγάρι κιάλια. Η Αφροδίτη αρχίζει μια μακριά αλλά και αργή πορεία στο βραδινό ουρανό που θα διαρκέσει μέχρι το καλοκαίρι.
  • Ο Άρης (μέγεθος +1,0, στον Αιγόκερο) παραμένει χαμηλά στα νοτιοδυτικά το σούρουπο.
  • Ο Δίας (με μέγεθος -2,3  στον δυτικό Λέοντα) ανατέλλει μετά τις 9 μ.μ. και λάμπει ψηλά στα νότια πριν το λυκαυγές. Πιο κάτω από τον πλανήτη είναι ο Βασιλίσκος.
  •  Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,5, ανάμεσα στο Ζυγό και τον Σκορπιό) βγαίνει στον πρωινό ουρανό χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά, πολύ πιο κάτω από τον Αρκτούρο. Θα τον βρείτε κοντά στη σελήνη τα πρωινά της 19ης και 20ης Δεκεμβρίου.
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Μετακινούνται προς τα δυτικά όσο περνάει η νύχτα.
Επιστροφή στην κορυφή κουμπί