Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 16-3 έως και 22-3

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία. Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει μέχρι μια ώρα πριν και μια ώρα μετά την αναγραφόμενη ώρα.

 

Δευτέρα, 16 Μαρτίου

Το λαμπρότερο σημείο φωτός στο σούρουπο είναι η Αφροδίτη στα δυτικά. Δεύτερο φωτεινότερο είναι ο Δίας, πολύ ψηλότερα στα ανατολικά-νοτιοανατολικά. Κοιτάξτε στα δεξιά του Δία ( δύο ή τρεις γροθιές στο μήκος του βραχίονα) για τον Προκύνα. Στην ίδια απόσταση στην κάτω δεξιά γωνία του Προκύνα θα βρείτε το τρίτο φωτεινότερο σημείο της βραδιάς, τον Σείριο.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:47 μ.μ.

 

Τρίτη, 17 Μαρτίου

Ένα άλλο σημάδι του ερχομού της άνοιξης είναι η εμφάνιση του Βασιλίσκου (Regulus), του πιο λαμπρού άστρου στον αστερισμό του Λέοντα. Ο αστερισμός αυτός αρχίζει να ανεβαίνει ψηλά στον ανατολικό ουρανό από την αρχή της νύχτας. Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τον σχηματισμό σαν δρεπάνι που φαίνεται πάνω και στα αριστερά του Βασιλίσκου. Το σχήμα δρεπανιού μπορεί επίσης να σας φανεί και σαν ένα ανάποδο θαυμαστικό της Αγγλικής γλώσσας, περίπου 1 ½ φορά το μήκος μιας γροθιάς στο ύψος ενός τεντωμένου βραχίονα.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:34 μετά τα μεσάνυχτα.
Τετάρτη, 18 Μαρτίου

Το φωτεινότερο αστέρι στις άκρες των κεράτων του Ταύρου είναι ο β του Ταύρου. Οκτώ μοίρες χαμηλότερα και στα αριστερά του β βρίσκεται το άλλο άκρο, το ζ. Εάν φαντάζεστε τις Υάδες να είναι η κεφαλή του Ταύρου, τότε τα κέρατα επεκτείνονται περίπου 15 μοίρες κατά μήκος, παρουσιάζοντας μια τρομερή πρόκληση στο δυνατό κυνηγό Ωρίωνα.

Wednesday_chart

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 8:25 μ.μ.

 

Πέμπτη, 19 Μαρτίου

Ο Δίας αυτή τη σεζόν σχηματίζει ένα μεγάλο, προσωρινό τετράπλευρο με τον Προκύνα στα δεξιά του το σούρουπο, τον Βασιλίσκο λίγο λιγότερο μακριά και κάτω αριστερά του Δία και τον πιο αμυδρό Αλφάρντ, την πορτοκαλί καρδιά της Ύδρας, πολύ πιο κάτω από τον Δία.

Εάν παρατηρήσετε τον ουρανό μετά τα μεσάνυχτα αυτή την εβδομάδα, μπορείτε να εντοπίσετε τον Κρόνο να λάμπει έντονα στο νοτιοανατολικό ουρανό. Ο πλανήτης έχει μέγεθος 0,4 που ανατέλλει γύρω στις 12:30 π.μ. και ανεβαίνει περίπου 30 ° ψηλά όταν αρχίζει το λυκαυγές. Ο Κρόνος βρίσκεται στα αστέρια του βόρειου Σκορπιού, περίπου 0,5 ° βόρεια-βορειοανατολικά του μεγέθους 4.1 ν του Σκορπιού.  Μέσα από ένα τηλεσκόπιο, ο πλανήτης έχει δίσκο με διάμετρο 17 ” και περιβάλλεται από ένα όμορφο σύστημα δακτυλίων που εκτείνεται στα 40″.

Η Σελήνη φτάνει σε περίγειο, το πλησιέστερο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 10:39 μ.μ. Τότε βρίσκεται 357.584 χιλιόμετρα μακριά από εμάς.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:12 π.μ. της Παρασκευής.

 

Παρασκευή, 20 Μαρτίου

Εαρινή ισημερία στις 1:46 π.μ. του Σαββάτου, η εποχή της άνοιξης αρχίζει στο βόρειο ημισφαίριο. Ο ήλιος ανατέλλει στο γεωγραφικό σημείο της ανατολής και δύει στο γεωγραφικό σημείο της δύσης.

032015EclipsePath

Νέα Σελήνη στις 11.37 π.μ. Στη φάση της νέας σελήνης, ο δορυφόρος μας κινείται στον ουρανό μαζί με τον ήλιο και παραμένει κρυμμένος από την λάμψη του. Αλλά σήμερα, η ευθυγράμμιση μεταξύ της Σελήνης και του Ήλιου είναι τέλεια και οι άνθρωποι, σε κάποιες περιοχές, μπορούν δουν μια ηλιακή έκλειψη. Οι παρατηρητές σε όλη την Ευρώπη και τμήματα της βόρειας Αφρικής και της δυτικής Ασίας, θα δουν το φεγγάρι να «δαγκώνει» τον Ήλιο. Όμως, αυτοί που θα βρεθούν κατά μήκος μιας στενής λωρίδας, από τα νότια της Ισλανδίας (με τις Νήσους Φερόε και το Νορβηγικό νησί Spitsbergen συμπεριλαμβανομένων) θα γνωρίσουν μια ολική έκλειψη στην οποία η Σελήνη θα κρύψει εντελώς το δίσκο του Ήλιου. Άτομα που παρακολουθούν τη μερική έκλειψη χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν ασφαλή φίλτρα ηλίου για να δουν τον ήλιο. Όμως, στη διάρκεια της ολικότητας δεν απαιτείται η προστασία των ματιών.

Δείτε βίντεο με προσομοίωση της έκλειψης από Θεσσαλονίκη , από Αθήνα , από άλλες πόλεις

Περισσότερες πληροφορίες

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 10:03 μ.μ.

 

Σάββατο, 21 Μαρτίου

 

Στο σούρουπο, η λεπτή ημισέληνος φαίνεται αρκετά χαμηλά στον δυτικό ουρανό. Πιο πάνω είναι ο Άρης και η Αφροδίτη. Τις επόμενες δύο νύχτες η ίδια εικόνα επαναλαμβάνεται με τους πλανήτες στην ίδια θέση αλλά με τη σελήνη να ανεβαίνει ψηλότερα και να αυξάνει σε λαμπρότητα.

Saturday_chart

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 3:51 π.μ. της Κυριακής.
Κυριακή, 22 Μαρτίου

Νωρίς το βράδυ μπορούμε να παρατηρήσουμε το M35, ένα από τα πιο όμορφα σμήνη αστέρων που φαίνονται με τηλεσκόπιο στον ουρανό του χειμώνα. Βρίσκεται κοντά στα πόδια του δίδυμου αδελφού Κάστορα και μπορείτε να το βρείτε εύκολα είτε με μικρό τηλεσκόπιο είτε με κιάλια.

Ακόμα και με ένα τηλεσκόπιο 3 ή 4 ιντσών διακρίνονται δεκάδες σημεία φωτός μέσα από τα οποία ξεχωρίζουν μερικοί πιο φωτεινοί ήλιοι. Το σμήνος καλύπτει περίπου μισή μοίρα στον ουρανό, δηλαδή περίπου όσο και η Πανσέληνος, για αυτό χρειάζεται να κοιτάξετε με ένα προσοφθάλμιο χαμηλής μεγέθυνσης. Κοιτάζοντας επίμονα και χρησιμοποιώντας λίγο την φαντασία σας, θα δείτε ότι σχηματίζονται τόξα και καμπύλες που επεκτείνονται μέσα στο σμήνος. Ίσως να διαπιστώσετε ότι υπάρχει και μια χαρακτηριστική απουσία αστέρων στο κέντρο του σμήνους.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:42 μ.μ.

Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και οAlan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”

eclipse

Η έκλειψη της 20ης Μαρτίου είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των αστρονόμων σε όλο τον κόσμο. Αυτοί που θα βρεθούν στο δρόμο της σκιάς της σελήνης σίγουρα θα ανταμειφθούν με ένα υπερθέαμα που μόνο μια ολική έκλειψη ηλίου μπορεί να προσφέρει! Η φωτογραφία αυτή είναι του Κώστα Εμμανουηλίδη και του Τσέχου φωτογράφου Miloslav Druckmüller από την ολική έκλειψη ηλίου του 2013 στο Γκαμπόν της Αφρικής.

Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).

 

 ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.

Ο Ερμής χάνεται στο φως της ανατολής του ήλιου.

Η Αφροδίτη (με μέγεθος -3,9 λάμπει μετά τη δύση του ηλίου πάνω στο δυτικό ουρανό. Η Αφροδίτη αρχίζει μια μακριά αλλά και αργή πορεία στο βραδινό ουρανό, σαν «Αποσπερίτης», που θα διαρκέσει μέχρι το καλοκαίρι.

Ο Άρης είναι κάτω από την Αφροδίτη και ολοένα χαμηλώνει την απόστασή του από τον ορίζοντα.

Ο Δίας (με μέγεθος -2,4, στον Καρκίνο) είναι ήδη ψηλά στο νότο όταν θα έχει βραδιάσει. Φτάνει στο ψηλότερό του σημείο πριν τις 10 μ.μ. Με τηλεσκόπιο, η φαινόμενη διάμετρός του είναι 43 δευτερόλεπτα του τόξου.

Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,4, στην κεφαλή του Σκορπιού) βγαίνει στον πρωινό ουρανό στα νοτιοανατολικά μετά τις 1 π.μ. Περίπου 2° πιο κάτω και στα δεξιά είναι ο βήτα του Σκορπιού, με μέγεθος 2,5, ένα όμορφο διπλό αστέρι! Ακριβώς κάτω από τον πλανήτη και σε απόσταση ½ ° είναι ο αμυδρότερος ν του Σκορπιού, ένα αρκετά ανοιχτό διπλό αστέρι. Πιο κάτω και αριστερά, σε απόσταση 8° είναι ο Αντάρης.

Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας βρίσκεται μέσα στο φως του ήλιου.

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί